TARİHİ KENTLER BİRLİĞİ’NİN 2002 YILI KORUMA ÖDÜLLERİ BELİRLENDİ

Kültürel mirası korumayı amaçlayan proje ve uygulamalarıyla yarışan 16 belediyemiz arasından:

AĞIRNAS (Kayseri), DİYARBAKIR ve İZMİR Tarihi Kentler Birliği “BAŞARI ÖDÜLܔ alırken,

BARTIN, ESKİŞEHİR ve MUĞLA’ya da Tarihi Kentler Birliği “ÖZENDİRME ÖDÜLܔ verildi…

Seçici Kurul ve Birlik Encümeni ayrıca, ödül alan proje ve uygulamaların mimarlık, planlama ve mühendislik hizmetlerini üstlenen uzmanlar ile bunların gerçekleşmesinde katkıları olan kişi, kurum ve kuruluşlara da Tarihi Kentler Birliği’nin takdirlerini simgeleyen birer kutlama belgesi sunulmasına karar verdi

Mayıs-2000’de 60 kadar belediyenin katılımıyla kurulan Tarihi Kentler Birliği’nin üye sayısı 2 yıl içinde 100’e ulaştı…Birliğimize üye olma koşulu ise tarihi kentlerdeki kültürel mirasın ve eski kent dokularının korunması için bir “yerel yönetimler dayanışmasını” kurumlaştırmak olduğundan, belediyelerin bu yöndeki çabalarını desteklemek ve özendirmek en önemli hedeflerimiz arasında yer alıyor…

Bu amaçla, ilk kez 2001 yılında düzenlediğimiz “Tarihsel Mirası Koruma Projeleri Ve Uygulamalarını Özendirme” yarışmasına bu yıl 16 üye belediyemiz, birbirinden değerli konuları içeren çalışmalarıyla katıldılar…Aşağıda isimleri yer alan ve mimarlık, şehircilik, sanat tarihi, arkeoloji, hukuk ve siyasal bilimler alanındaki birikimleriyle tanınan uzmanlardan oluşmuş danışma kurulumuzun seçici kurul olarak da görev üstlenerek yaptıkları değerlendirmeler, 29.11.2002 günü İstanbul’daki ÇEKÜL merkez binasında toplanan Birlik Encümenince uygun bulunarak 2002 yılı ödülleri karara bağlanmış oldu…

Buna göre, yarışma yönetmeliğimizde tanımlanan “başarı ödüllerini” Ağırnas (Kayseri), Diyarbakır ve İzmir alırken, “özendirme ödülleri” de Bartın, Eskişehir ve Muğla’ya verildi…

Her biri, üye belediyelerin tarihsel mirasın korunmasındaki yerel sorumluluklarını da kanıtlayan ve kültür değerlerimize “sahiplenme yarışı”nın duyarlı örneklerini oluşturan proje ve uygulamalar hakkındaki jüri değerlendirmelerini kamuoyunun ve ilgili çevrelerin bilgisine sunarken, ödül alanlarla birlikte tüm katılımcı belediyelerimizi, Tarihi Kentler Birliği adına kutluyor, kimlik değerlerimizi gelecek kuşaklara da aktarma çabalarında başarılı çalışmalarının devamını diliyorum.

Saygılarımla.

ERDOĞAN BİLENSER
Tarihi Kentler Birliği Başkanı
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı
******************************************
Tarihi Kentler Birliği Encümeni
Danışma Kurulu – Seçici Kurul

Erdoğan BİLENSER (Bursa Büyükşehir Bld.Bşk.)
Prof. Dr. Metin SÖZEN (Başkan)
Dr.Bekir KUMBUL (Antalya Büyükşehir Bld.Bşk.)
Y. Mimar Oktay EKİNCİ (Genel Danışman)
Cengiz VARNATOPU (Edirne Bld.Bşk.)
Prof. Dr. Cevat GERAY-Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi (Ankara)
Naif ALİBEYOĞLU (Kars Bld.Bşk.)
Av. Derviş PARLAK- (Hukuk Danışmanı)
Ahmet BAHÇIVAN (Şanlıurfa Bld.Bşk.)
Fikret TOKSÖZ-Yerel Yönetim Uzmanı
Orhan SAY (Talas Bld.Bşk.)
Prof. Dr. Haluk ABBASOĞLU-Arkeoloji
Saniye Öz (Genel Sekreter)
Prof. Dr. Ruşen KELEŞ-Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi (Ankara)
Cavit ÇALI (Genel Sayman)
Prof. Dr. Ülkü AZRAK –Hukuk Danışmanı

Sekreterya-Raportörlük
Prof. Dr. Zekai GÖRGÜLÜ-Şehircilik
Ayşe KAYA (Tarihi Kentler Birliği-Bursa)
Kayhan KAVAS -Merkezi ve Yerel Yönetimler
Y. Mimar Mithat KIRAYOĞLU (ÇEKÜL)
Nursu BÜYÜKHELVACIOĞLU (ÇEKÜL-İstanbul)

BAŞARI ÖDÜLLERİ

AĞIRNAS’TA SİNAN EVİ:

Mimar Sinan’ın çocukluğunun geçtiği mekanları da içerdiği varsayıldığı için “Mimar Sinan Evi” olarak kabul edilen tarihi yapı ile çevresindeki ek yapılar ve bunların altındaki eski dönemden kalma yeraltı mekanlarının restorasyonu, Kültür Bakanlığı tarafından ve Ağırnas Belediyesi’nin ev sahipliği katkılarıyla ve Erciyes Üniversitesi’nin mimarlık hizmetleri desteğiyle yapılıyor…

Belediyenin bu uygulamaya yönelik girişimci ve öncü tutumları; uygulamayı kolaylaştırıcı destek ve sahiplenme çabaları; Bakanlık ve üniversite ile kurmuş olduğu ve tarihi yapı ile dokunun korunmasına öncelik veren samimi işbirliği ve projenin gerçekleşebilmesindeki ısrarlı takip ile birçok yan giderinin ve hizmetlerinin yerel kaynaklarla karşılanması yönündeki örnek davranışları değerlendirilerek, Ağırnas Belediyesi’nin ve proje sorumlularının “başarı ödülü” almalarına karar verilmiştir.

DİYARBAKIR “SURLARINA” KAVUŞUYOR

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi yaklaşık 5km. uzunluğundaki Diyarbakır Surlarını kent yaşamı ve peyzajıyla daha güçlü bütünleştirebilmek için başlattığı projede uygulama aşaması da sürmektedir. Önceki dönemlerden kalma ve sur diplerinde işgalci konumdaki 500 kadar düzensiz ve çoğu yasa dışı işyerini temizleyerek projeyi gerçekleştiren Büyükşehir Belediyesi’nin yıktığı binalar arasında çeşitli kamu yapılarıyla birlikte kendine ait tesisler de bulunmaktadır. Suriçi Bölgesi’ndeki tarihi sokakların bakımı, onarımı ve eski Diyarbakır evlerinden birinin restorasyonuyla da desteklenen uygulama, tüm tarihi kent merkezinin altyapı yenilenmesiyle de bütünleşmektedir.

Proje ve uygulama, bütün bu özelliklerinin yanısıra, sur diplerindeki “çöküntü ortamının” giderilmesi, boşaltılan esnaf arasındaki geleneksel hizmetleri verenlere yeni işyeri alanları yaratılması ve böylece mimarlık-şehirciliğin yanısıra “sosyal rehabilitasyon” açısından da örnek bir kentsel koruma etkinliği sergilemesi değerlendirilerek, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi ve proje ilgililerine “başarı ödülü” verilmesi uygun bulunmuştur.


İZMİR TARİHİYLE TANIŞIYOR

İzmir Büyükşehir Belediyesi kendi bünyesinde oluşturduğu Tarihsel Çevre ve Kültür Varlıkları Müdürlüğü eliyle kentin kültürel dokusunu koruma ve yaşatma projelerini başlatmış olup, bunlardan yarışmaya sunulan Agora çalışması planlama aşamasını içermekte, Bakımlı Cepheler Projesi ise Alsancak semtindeki 1448-1449 numaralı sokakların cephe, döşeme ve kent mobilyalarının bakım, onarım, boyama ve yenileme uygulamasını kapsamaktadır. Agora Koruma Planı, bu antik merkezin kentle bütünleştirilmesini, tarihi Kemeraltı semti ve Kadifekale aksı içinde ziyaret edilir bir ören yerine dönüşmesi ve bu arkeolojik alana komşu konumdaki tarihi dokuyu oluşturan binaların ve sokakların da kültür, turizm ve geleneksel ticaret ağırlıklı yenilenmesini hedeflemektedir. Alsancak’taki 1448-1449 numaralı sokaklarda ise tüm yapıların cepheleri yenilenmiş, kültür varlıklarının cepheleri restore edilmiş, döşeme ve peyzaj çalışmaları da tamamlanmıştır.


Her iki proje de, gerek İzmir’in tarihi kent kimliğinin güçlendirilmesine olan önemli katkıları, gerekse yarışma yönetmeliğinde istenen sunuş ve sergileme normlarını üstün bir teknik düzeyde sağlamış olmaları değerlendirilerek, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve proje sorumlularına “Başarı Ödülü” verilmesi uygun görülmüştür.

ÖZENDİRME ÖDÜLLERİ

BARTIN’DA KÜLTÜREL PEYZAJ

Bartın Belediyesi kentin tarihi merkezindeki ana arterlerden olan Hükümet Caddesi’ni yayalaştırmış ve bu caddeye cephe verilen tarihi binalardaki restorasyonları da özendirecek şekilde tüm binaların görünümlerini bakım, onarım ve boyamayla yenileyerek kültürel peyzajı güçlendirmiştir. Sokak düzenlemeleri ve kent mobilyalarını da içeren uygulamanın bilgi ve belgelerinin incelenmesi sonucunda: Bu uygulamayla kent halkının tarihi dokuya olan ilgi ve duyarlılığının artması, kentsel-tarihsel peyzajın etkili hale gelmesi ve özellikle cephe onarımlarının yayalaştırmayla da birleştirilerek, kent kimliğinin güçlendirilmesi dikkate alınarak, Bartın Belediyesi ve proje sorumluları “özendirme ödülü”ne uygun görülmüşlerdir.


ESKİŞEHİR HALİNDE ÇAĞDAŞ YAŞAM


Eskişehir’deki özgün ve tarihi mimarisi olan Eski Hal Binası ve kompleksi “Haller Gençlik Merkezi” olarak restore edilmiş ve kullanılmaktadır. Özellikle Anadolu Üniversitesi ve üniversite öğrencilerine dönük kent içindeki Kültür ve Sanat Merkezi olarak hizmet vermeye başlaması nedeniyle, üniversite-kent bütünleşmesine sosyal katkıda bulunması önemlidir. Çeşitli sanat ve rekreasyon aktivitelerini de içerecek şekilde restore edildiğinden tüm kent halkına hizmet vermektedir.


Uygulama ve proje bu nitelikleriyle “özendirme ödülü”ne uygun görülürken, başarılı restorasyon ve koruma-kullanma denge ve amaçlarındaki üstün ve olumlu sonuçlarıyla da jürinin ayrıca özel takdirlerini toplamıştır.


MUĞLA’DA ÖZENLİ KORUMA

Muğla’da mülkiyeti Belediye tarafından edinilen geleneksel bir Muğla Evi “yerel kültürlerin ve halk sanatının tanıtılıp inceleme ve araştırmalara olanak sağlandığı” bir kültür evi işleviyle restore edilmiştir. Uygulama, önemli ölçüde tamamlanmıştır. Yapı kargir-taş duvar kısımları yıkılmadan, ahşap kısımları da kısmen yenilenerek ve özgün detaylara sadık kalınarak yenilenmiştir.


Restorasyonda “özgün yapısal kurgu ve malzeme” gözetilerek ve olabildiğince “yıkım” olmadan onarımın esas tutulması yönündeki genel mimari-koruma ilkesine olan bağlılığının yanısıra, projenin yönetmelikte hedeflenen düzeydeki sunuş ve mimari anlatım tekniğindeki gelişkin nitelikleri de değerlendirilerek, Muğla Belediyesi’ne ve proje sorumlularına “özendirme ödülü” verilmesi uygun görülmüştür.


DİĞER KATILIMCILAR VE KONULAR

Yarışmada bu ödülleri almasalar da kentlerindeki mirasa karşı duyarlılıkları çabaları için Tarihi Kentler Birliği’nin “katılım ve teşekkür belgesi” verilen diğer 10 belediye ve çalışmaları da şunlar:

Beypazarı

Proje konusu: Beypazarı’ndaki sivil mimari örneklerin genel cephe bakımları ve kentsel peyzaj çalışmaları

Beypazarı Belediyesi kentteki eski evlerin cephe ve çatı onarımlarını kapsayan çalışmasını sunmuştur.


Çanakkale

Proje konusu: Tarihi ve Kültürel Değerlerin Korunmasında (Katılımcı/Çok Aktörlü) Çanakkale Çalışmaları

Çanakkale Belediyesi son yıllardaki tarihi, kültürel, doğal ve kentsel mirasın korunması ve yaşatılmasına ilişkin çeşitlilik gösteren, ancak ortak yanı katılımcı ve çok aktörlü olarak gerçekleştirilmiş bulunan çalışmalarının tümünü sunmuştur.


İznik

Proje konusu: Süleymanpaşa Medresesi Seramik Çarşısı


İznik Belediyesi, Vakıflardan tahsis olarak aldığı Süleymanpaşa Medresesi’ni “Seramik Çarşısı” işleviyle ve Yerel Gündem 21’in de çalışma mekanı olarak kullanımına yönelik bakım ve restorasyon çalışmasını iletmiştir.



Konya

Proje konusu: Tarihi Kent Merkezi Kent Meydanı Düzenleme Projesi


Proje ve uygulaması özel bir firma tarafından gerçekleştirilen ve Konya Büyükşehir Belediyesi’nce de desteklenen koruma amaçlı planlama ve uygulama çalışmasında, tarihi merkezdeki kent meydanının yayalaştırılarak peyzaj ve kentsel tasarım içerikli düzenlenmesi gerçekleştirilmektedir.



Kula
Proje konusu: Çukurçeşme Restorasyonu Projesi


Kula Belediyesi’nce gerçekleştirilen ve Kula’nın kentsel sit alanı içindeki, halk arasında Eski Çeşme adı verilen tarihi Çukurçeşme’nin restorasyonudur. Proje raporunda çeşmenin tarihi değerinin yanısıra Kula’daki ilk anıtsal yapı restorasyonu olduğu ve kamu eliyle yapılan ilk koruma uygulaması özelliği taşıdığı önemle vurgulanmaktadır.



Kuşadası

Proje konusu: Sağlık Caddesi İyileştirme Projesi



Kuşadası Belediyesi Sağlık Caddesi’ndeki eski dokuyu da içeren mimari ve kentsel peyzajın yenilenmesi ve onarılmasına yönelik, değişik kişi ve kurumların çabalarıyla gerçekleşmiş uygulama sürecini sunmuştur.



Kütahya

Proje konusu: Gümüşeşik Türbesi ve Yorgun Çelebi Türbesi Restorasyon Projesi


Kütahya Belediyesi kentin tarihi simgelerinden olup, uzun yıllar bakımsız kalan iki adet türbenin restorasyonunun proje uygulamalarını yarışmaya iletmiştir.


Tarsus

Proje konusu: 37 ve 42. Sokak Cephe Sağlıklaştırma İşi ve St. Paulus Kuyusu’nun Çevre Düzenleme Projesi


Tarsus Belediyesi, Kültür Bakanlığı tarafından ve Mersin Valiliği katılımıyla sürdürülen ve Tarsus kent merkezindeki iki tarihi sokak ile St. Paulus Kuyusu ve çevresinde tarihi dokunun yenilenmesi ve buna yönelik kentsel tasarım çalışmalarını içeren projeyi iletmiştir.



Ürgüp

Proje konusu: Kayakapı Projesi


Ürgüp Belediyesi çeşitli sponsorların da desteğiyle ve yap-işlet-devret modelini uygulayarak kentin 1969 yılında afet bölgesi ilan edildiği için terkedilmiş sürecini yaşayan ve bakımsız kalan tarihi Kayakapı Mahallesi’nin, mimari ve peyzaj öğelerini koruyup, yeniden canlandırmak üzere kente kazandıracak bir proje başlatmıştır.



Yalvaç

Proje konusu: Kültürel-Doğal Değerlerin Korunması, Geliştirilmesi ve Turizmin Çeşitlendirilmesi Projesi

Yalvaç Belediyesi, konusu yukarıda belirtilen çalışmaları, kentin değişik tarih, kültür ve sosyal yaşam ilişkilerini kapsayacak şekilde ve birbirleriyle entegre olarak ele almaktadır.

---

posted by A.T. at 18:48